|
Κατά τους τελευταίους μήνες του προγράμματος οι δήμοι-εταίροι ολοκλήρωσαν τις προγραμματισμένες πιλοτικές τους δράσεις, η πλατφόρμα τηλε-εκπαίδευσης τέθηκε σε λειτουργία και τα πρώτα συμπεράσματα παρουσιάστηκαν και αναλύθηκαν κατά τη διάρκεια του τελικού συνεδρίου. Ας παρακολουθήσουμε τα τελευταία αυτά βήματα αλλά και τη συνολική αποτίμηση του προγράμματος από κάθε εταίρο χωριστά:
|
Ο Δήμος Αγίας Βαρβάρας είχε επιλεγεί εξαρχής για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα PRISSM καθώς είναι μια πόλη εντός του αστικού ιστού της Αττικής με περίπου 26.500 κατοίκους, από τους οποίους περίπου το 30% ζει σε συνθήκες ανεργίας και φτώχειας, με όλα τα κοινωνικά προβλήματα που αυτό συνεπάγεται.
Στελέχη του δήμου, προκειμένου να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα των κοινωνικών υπηρεσιών, συμμετείχαν στο πρόγραμμα και εκπαιδεύτηκαν από κοινωνικό επιστήμονα, ο οποίος είχε συμμετάσχει με τη σειρά του στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Reims Champagne-Ardenne. Η ίδια η ομάδα των εκπαιδευομένων συγκροτήθηκε στη βάση της έννοιας της ολοκλήρωσης, αφού συμμετείχαν σε αυτήν στελέχη από όλες τις υπηρεσίες του δήμου (διοικητικές, οικονομικές, τεχνικές, κοινωνικές, παιδείας και πολιτισμού), αλλά και από όλες τις βαθμίδες (αιρετοί, προϊστάμενοι οργανικών μονάδων και απλοί υπάλληλοι). Σημειωτέον ότι όλοι οι εκπαιδευόμενοι είχαν εκφράσει επιθυμία συμμετοχής κατά την έρευνα εκπαιδευτικών αναγκών της ΕΕΤΑΑ. Όσοι συμμετείχαν στο εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα κλήθηκαν στη συνέχεια να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν την πιλοτική εφαρμογή του δήμου. Η πιλοτική εφαρμογή είχε ως στόχο την αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής και βελτίωση της σχολικής επίδοσης παιδιών στο δήμο (παρουσιάστηκε βελτίωση 30%).
Κατά το σχεδιασμό και την εφαρμογή της πιλοτικής δράσης συνεργάστηκαν τόσο οι υπηρεσίες του Δήμου μεταξύ τους όσο φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας γενικότερα. Μέσα από τη συνεργασία αυτή, που κατόρθωσε να σπάσει τα στεγανά μεταξύ διαφορετικών τομέων, γεννήθηκε η ιδέα ενός “παρατηρητηρίου” σχολικής διαρροής που θα λειτουργεί με προσωπικό που θα διαθέσουν οι υπηρεσίες και οι οργανισμοί που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση του κοινωνικού αυτού προβλήματος.
Τα αποτελέσματα, τόσο της πιλοτικής δράσης όσο και συνολικά του προγράμματος και της ανταλλαγής τεχνογνωσίας που επιτελέστηκε μέσα από αυτό αξιολογήθηκαν με στόχο να ενσωματωθούν όλα τα θετικά στοιχεία τους στην πολιτική του Δήμου σε μια πιο μόνιμη και μακροπρόθεσμη βάση.
|
Τα συμπεράσματα από την υλοποίηση της πιλοτικής δράσης συνοψίζονται ως εξής:
Η διοίκηση ολικής ποιότητας διδάσκεται στις σχολές δημόσιας διοίκησης και αυτοδιοίκησης, αλλά εφαρμόζεται αποσπασματικά, γιατί δεν υπάρχει η ανάλογη κουλτούρα στην πολιτική και διοικητική ηγεσία όλων των Δήμων. Όμως η δημοκρατική / συνεργατική κουλτούρα αυτού του συστήματος διοίκησης, αποτελεί προϋπόθεση για την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών, επομένως πρέπει να την καλλιεργήσουμε.
Όσον αφορά τη διαδικασία της ολοκλήρωσης, φάνηκε εύκολη στο επίπεδο της δικτύωσης και του συντονισμού διαφορετικών υπηρεσιών. Αντίθετα, η συγκέντρωση προσωπικού διαφορετικών υπηρεσιών σε έναν οργανισμό ή σε όργανο λήψης αποφάσεων, με σκοπό την παροχή ενός πακέτου υπηρεσιών σε μια συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού, φάνηκε δύσκολη και προβληματική γιατί δεν υπάρχει ανάλογο θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο αλλά και γιατί ενέχει τον κίνδυνο ενός νέου κατακερματισμού των υπηρεσιών με βάση τις ομάδες που εξυπηρετούν.
Σε σχέση με τα παραδείγματα ολοκληρωμένων κοινωνικών παρεμβάσεων άλλων χωρών, διατυπώθηκαν αμφιβολίες για το αν, σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, με υπολειμματικό κοινωνικό κράτος, μπορούν να αξιοποιηθούν πλήρως τα παραδείγματα μιας χώρας με αναπτυγμένο κοινωνικό κράτος.
Ωστόσο η ίδια η ιδέα της ολοκλήρωσης αντιμετωπίστηκε θετικά και υπήρξαν περιπτώσεις που στην πράξη χρειάστηκε και επιδιώχθηκε συνεργασία μεταξύ διαφορετικών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση πολιτών με πολύπλευρα κοινωνικά προβλήματα.
Στις περιπτώσεις αυτές τα στελέχη του δήμου δεν στάθηκαν στο συγκεκριμένο κάθε φορά αίτημα του πολίτη, αλλά στο πρόβλημα πίσω από το αίτημα, λειτουργώντας ως μια μικρής κλίμακας «άτυπη» ολοκληρωμένη υπηρεσία.
|
Ο δεύτερος κύκλος εκπαιδευτικών σεμιναρίων στον δήμο Alytus πραγματοποιήθηκε στις 13 και 14 Νοεμβρίου 2014.
Η πρώτη μέρα αφορούσε σε κοινωνικούς λειτουργούς που εργάζονται με την ομάδα-στόχο, δηλαδή με παιδιά σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας.
Συζητήθηκαν ιδιαίτερα οι δυσκολίες εφαρμογής της ολοκλήρωσης, καθώς έπρεπε να εξευρεθούν τρόποι να συνεργαστούν όλοι οι συμμετέχοντες φορείς, που ήταν πολλοί και αρκετά διαφορετικοί.
Κατά τη δεύτερη ημέρα του σεμιναρίου οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι δημοτικοί υπάλληλοι, οι αιρετοί του δήμου αλλά και άτομα από άλλους φορείς που συμμετείχαν συζήτησαν τα μελλοντικά σχέδια.
Οι “εξωτερικοί” φορείς ήταν ιδιαίτερα ικανοποιημένοι που τους δόθηκε η ευκαιρία να συμμετάσχουν σε πρόγραμμα που αφορούσε παιδιά από ευπαθείς ομάδες της κοινωνίας και να τους δώσουν πρακτική καθοδήγηση.
Καταγράφηκαν οι ανάγκες των παιδιών και προσδιορίστηκε το είδος των υπηρεσιών που θα πρέπει να σχεδιαστούν για αυτά τα παιδιά για το μέλλον.
Επίσης, με τη βοήθεια του διδάσκοντα, έγινε προγραμματισμός δράσεων για το επόμενο έτος.
Στο τέλος του σεμιιναρίου, ο αναπληρωτής επικεφαλής των δημοτικών υπηρεσιών του Alytus, Janis Laurinaitis συνόψισε τις δραστηριότητες εφαρμογής του προγράμματος και βεβαίωσε ότι οι δράσεις και η η συνεργασία μεταξύ φορέων θα συνεχιστούν και μετά το τέλος του προγράμματος.
|
Εικ. 1 α-β. Στιγμιότυπα από το δεύτερο εκπαιδευτικό σεμινάριο του δήμουν Alytus |
|
|
Το δεύτερο σεμινάριο-εργαστήριο του Δήμου Τρικκαίων πραγματοποιήθηκε στις 10 και 11 Νοεμβρίου. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου παρουσιάστηκαν οι δράσεις ολοκλήρωσης που υλοποιήθηκαν στο διάστημα που μεσολάβησε από το πρώτο σεμινάριο-εργαστήριο και, κυρίως, οι διοργανωτές είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν την έννοια και τα αποτελέσματα της ολοκλήρωσης στη νέα δημοτική αρχή. Το σεμινάριο επικεντρώθηκε στα δίκτυα εθελοντών και τους τρόπους με τους οποίους αυτά συμβάλλουν στην ολοκλήρωση. Τόσο στο πρώτο όσο και στο δεύτερο σεμινάριο διανεμήθηκαν ερωτηματολόγια στους συμμετέχοντες, με βάση τα οποία στη συνέχεια αξιολογήθηκαν τα αποτελέσματα, τα οποία κρίθηκαν θετικά.
“Ως γενική αποτίμηση μπορούμε να πούμε ότι το πρόγραμμα PRISSM κατόρθωσε να πετύχει τρεις βασικούς στόχους: να προωθήσει την ιδέα της ολοκληρωμένης παροχής υπηρεσών στα στελέχη και τις διευθύνσεις του δήμου, να επιτύχει μια συνέχεια στη γνώση για την ολοκλήρωση και να δώσει την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να μεταβούν από τη θεωρία στην πράξη και να ελέγξουν τα οφέλη της ολοκλήρωσης ή και να δημιουργήσουν οι ίδιοι δικές τους δράσεις ολοκλήρωσης. Με άλλα λόγια, μέσα από τις δύο πιλοτικές δράσεις και τα δύο εργαστήρια η ολοκλήρωση πέρασε στο προσκήνιο των διεργασιών του δήμου μας.”
|
Εικ.2: Στιγμιότυπο από το δεύτερο σεμινάριο-εργαστήριο του Δήμου Τρικκαίων |
|
Η ΕΕΤΑΑ συγκεντρώνοντας όλη την εμπειρία που αποκτήθηκε από την υλοποίηση του Έργου προχώρησε στη δημιουργία ηλεκτρονικού Οδηγού εφαρμογής για την τοπική Αυτοδιοίκηση που ενδιαφέρεται να ενσωματώσει την έννοια της Ολοκλήρωσης στη λειτουργία της. Ο Οδηγός είναι διαθέσιμος από την ιστοσελίδα του Έργου. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε το προβλεπόμενο πρόγραμμα τηλεκατάρτισης στα αγγλικά, το οποίο συνεχίζει να είναι ανοικτό για ενδιαφερόμενους υπαλλήλους της τοπικής αυτοδιοίκησης που επιθυμούν να καταρτιστούν στα ζητήματα της ολοκλήρωσης μέχρι και τον Μάιο του 2015 (αναλυτικές πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Έργου).
Το τελικό συνέδριο
Στις 18 Δεκεμβρίου 2014 πραγματοποιήθηκε, με οργανωτική στήριξη της E-Trikala, το τελικό συνέδριο του προγράμματος PRISSM στο ξενοδοχείο Electra Palace της Αθήνας. Το συνέδριο άνοιξαν με τις εισαγωγικές τους ομιλίες η κυρία Καλλιόπη Καστάνη, επικεφαλής του τμήματος Κοινωνικής προστασίας και κοινωνικής συνοχής του Υπουγείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η κυρία Αγάπη Τσίκλη, υπεύθυνη για τα προγράμματα Leonardo da Vinci του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, ο κ. Ανδρέας Λεωτσάκος, αντιδήμαρχος κοινωνικών υπηρεσιών του Δήμου Αγίας Βαρβάρας, η κυρία Γιούλη Γκόνου, εκπροσωπώντας τον Δ.Σ της ΕΕΤΑΑ κ. Ιωάννη Μέξη και τέλος ο Διευθυντής του ΕΟΕΣ Αμφικτυονία κ. Βασίλης Ξένος. Ανακοινώσεις για το πρόγραμμα έκαναν η κυρία Judie Τριανταφύλλου, η οποία παρουσίασε τα αποτελέσματα του προγράμματος CARMEN, στο οποίο βασίστηκε το PRISSM, ο Dr. Fabrice Thuriot και οι κυρίες Βαλεντίνα Μπέλλου και Στέλλα Κατσαβού, που συνόψισαν τις εμπειρίες από την εφαρμογή του PRISSM και οι κυρίες Εύη Μανωλά, από το δήμο Κορδελιού-Ευόσμου, και Ελένη Μαραγκάκη, από το δήμο Χερσονήσου, που επικεντρώθηκαν στο θέμα του εκπαιδευτικού προγράμματος που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του PRISSM. To συνέδριο συνεχίστηκε με την ανακοίνωση του κ. Γ. Γαλανού για τη σημασία και τις προκλήσεις που προσφέρει η ολοκλήρωση στην τοπική αυτοδιοίκηση, με την ανακοίνωση της κας Marina Lupari για τη σημασία της Κάθετης Ολοκλήρωσης κατά το πρότυπο του NHSCT, του κ. Jean-Pierre Bouquet για το Vitry le François, καθώς και με μελέτες περίπτωσης, συγκεκριμένα της κας Neringa Rinkevičiūtė για τον δήμο Alytus, της κας Α. Σιαπέρα για τον δήμο Αγίας Βαρβάρας και της κας Χ. Καραμπέρη για τον δήμο Τρικάλων. Σημαντική ήταν και η εισήγηση του κ. Crister Mattsson, ACREO, Senior Advisor, Εντεταλμένου Συμβούλου της ΕΕ για την Ευρυζωνικότητα, ο οποίος και αναφέρθηκε στις ΤΠΕ στην υπηρεσία ολοκληρωμένων κοινωνικών υπηρεσιών.
Εικ. 3: Η κα Χ. Καραμπέρη από την E-Trikala κατά την ομιλία της στο τελικό συνέδριο
Τέλος, το συνέδριο έκλεισε με την παρουσίαση της κας. Jenny Hall, CE της One to One Agency και της κας. Bridget Dougan, Επικεφαλής στο Regulation & Inspection Agency Β. Ιρλανδίας, πάνω στο αίσθημα ασφάλειας από την παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας σε προσωπικό και ωφελούμενους.
Το συνέδριο ήταν ιδιαίτερα γόνιμο καθώς συνοψίστηκαν τα θετικά στοιχεία που μπορεί να αποφέρει η ολοκλήρωση στις δημοτικές υπηρεσίες αλλά και γενικότερα στη δημόσια διοίκηση, ειδικά στις μέρες μας, που η οικονομική κρίση διεθνώς επιβάλλει τον περιορισμό της σπατάλης πόρων. Ταυτόχρονα βέβαια εντοπίστηκαν και τα σημεία εκείνα που μπορεί να αποτελέσουν προσκόμματα ή ακόμη και τροχοπέδη στην εφαρμογή της ολοκλήρωσης. Έμφαση δόθηκε στη λειτουργία του προγράμματος τηλε-εκπαίδευσης. Οι εκτιμήσεις για το εκπαιδευτικό εργαλείο ήταν ιδιαίτερα θετικές, αν και διατυπώθηκε η άποψη ότι ίσως θα πρέπει να μεταφραστεί και σε άλλες γλώσσες, δεδομένου ότι κάποιοι δημοτικοί υπάλληλοι ίσως δεν αιθάνονται ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με την αγγλική γλώσσα.
Η τελική συνάντηση των εταίρων
Την επομένη του συνεδρίου, στις 19/12/2014, οι εκπρόσωποι των εταίρων συναντήθηκαν για τελευταία φορά στα γραφεία της ΕΕΤΑΑ για τη συνολική αποτίμηση και το κλείσιμο του προγράμματος. Εκτός από τεχνικά ζητήματα για το κλείσιμο του προγράμματος, συζητήθηκε η μελλοντική πορεία της ολοκλήρωσης σε δήμους της Ελλάδας και της Λιθουανίας, αλλά και η προσπάθεια διάδοσης της ιδέας της ολοκλήρωσης σε όλον τον ευρωπαϊκό χώρο, καθώς έχει γίνει σαφές πως η ολοκλήρωση δεν μπορεί να εφαρμόζεται σε μικρούς μεμονωμένους θύλακες, αλλά θα πρέπει να γίνει κτήμα όσο γίνεται μεγαλύτερου μέρους των δημοσίων υπηρεσιών. Οι παρευρισκόμενοι συνομολόγησαν ότι κατά τη διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος δημιουργήθηκαν σχέσεις όχι μόνο συνεργασίας αλλά και φιλίας μεταξύ όλων των εταίρων και έκλεισαν τη συνάντηση με τη διαπίστωση ότι το πρόγραμμα μπορεί να κλείνει, ωστόσο το έργο της ολοκλήρωσης μόλις ξεκινάει.
|
